Historia młyna
Pierwszy dokument sporządzony przez margrafów brandenburskich (1240/42), z 13 lutego1281 roku, wspomina stare młyńskie prawo i mówi o pozwoleniu na budowę nowego młyna nad fosą miejską. Następna wiadomość pochodzi z 1621 roku i zawiera informacje o istnieniu najstarszego młyna wodnego w mieście, który należy do mistrza młynarskiego Wilchelma Fridricha. Wzniesiono go na miejscu jego starszego poprzednika, który zbudowany był przypuszczalnie z drewna. Budynek młyna od chwili jego powstania, był niejednokrotnie przebudowany, ale jego lokalizacja nie uległa zmianie. Bryła budynku pochodzi zapewne z początku XVII wieku, i nie wiele się zmieniła do czasów obecnych. Młyn po I wojnie światowej został zmodernizowany i przestawiony z napędu wodnego na elektryczny. Po zakończeniu II wojny światowej pierwsze polskie władze w miasteczku uruchomiły młyn i nie dopuściły do demontażu jego urządzeń przez Rosjan, którzy wywozili wszelkiego rodzaju urządzenia jako łup wojenny. Młyn działał do końca lat 60-tych. Początek lat siedemdziesiątych okazał się pechowy dla urządzeń młyna. Wstrzymano jego pracę a całe wyposażenie sprzedano na złom. Opustoszałe wnętrza w budynku przekształcono na magazyny w których gromadzono surowce wtórne, skupując je z terenu miasta i okolicy. Skup funkcjonował do końca lat 80-tych, po czym budynek zamknięto i chylił się ku upadkowi. W roku 1998 grupa pasjonatów historii miasta i okolic zainteresowała się niszczejącym budynkiem po starym młynie i rozpoczęła starania o jego uratowanie. Jesienią 2011 roku władze miasta zgromadziły odpowiednie fundusze i rozpoczął się długo oczekiwany remont, który zakończono pod koniec 2012 roku.
Remont młyna
Głównym inicjatorem tego zabytku było Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Trzcińskiej. Gmina Trzcińsko ? Zdrój na remont budynku otrzymała 85% dofinansowania unijnego. Remont kosztował 400 tys. zł z czego wkład z kasy naszej Gminy to 106 tys. zł. Dodatkowo w trakcie prac remontowych Burmistrz postanowił wyremontować poddasze ? koszt około 54 tys. zł, w której powstała sala konferencyjna. Oficjalne otwarcie Izby Pamięci odbyło się 22.11.2013r.
Pomieszczenia w Izbie Pamięci
Zrekonstruowano koło młyńskie, które kręci się, poruszane wodami Rurzycy. Przepływającą pod budynkiem rzeczkę widać przez szklaną podłogę i balkoniki. Na parterze zgromadzono wiele przedmiotów życia codziennego w dawnym Trzcińsku, zarówno niemieckim, jak i polskim. Na parterze jest umiejscowiona wystawa etnograficzna, w której znajdują się eksponaty ze zbiorów stowarzyszenia, szkół, biblioteki miejskiej. W gablotach znajdują się znaleziska z czasów prehistorycznych, z kancelarii Hitlera, która mieściła się przy Aleii Wolności oraz przedmioty, którymi się posługiwano. Na tablicach możemy zobaczyć opis powstania Trzcińska ? Zdroju, opis kościołów znajdujących się na terenie gminy Trzcińska ? Zdroju, na innych widzimy opis bram, baszt, murów.
Na I piętrze znajduje się wystawa broni wypożyczona z Prywatnego Muzeum Broni Piotra Mańczaka oraz makieta przedstawiająca moment wyzwolenie Trzcińska.
Na III piętrze znajduję się sala konferencyjna na 60 osób w której obywają się różnego rodzaju szkolenia, prelekcje i spotkania tematyczne.
Wydarzenia
Od momentu otwarcia Izby Pamięci organizowane są wystawy prac, różnego rodzaju konferencje, spotkania Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Trzcińskiej, Noc Muzeów, wycieczki dzieci i młodzieży, organizowane są lekcje historii oraz wszelkie wystawy stałe i czasowe.
Godziny otwarcia Izby Pamięci
Izbę Pamięci w Trzcińsku Zdroju można zwiedzać po wcześniejszym kontakcie telefonicznym z pracownikiem Biblioteki i Centrum Kultury od poniedziałku do piątku w godzinach od 9.00 do 16.00 . W soboty i niedziele Izba Pamięci czynna indywidualnie, prosimy dzwonić z wyprzedzaniem minimum jedno tygodniowym. Telefon kontaktowy 91 414 80 43
Opiekę merytoryczną nad Izbą Pamięci sprawują członkowie Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Trzcińskiej.